Eski TİM lideri olan Gülle, destekleyici olmayan kur düzeyi ve yüksek maliyetler nedeniyle fiyat tutturamayan ihracatçıların yaşadığı sipariş kayıplarının da ihracat maksadı üzerindeki bir öbür risk olduğuna dikkat çekti.
Tekstil kesimi başta olmak üzere ihracatın görünümü ve ihracatçıların beklentileriyle ilgili gazetecilerle biraraya gelen Gülle, “Deprem bölgesinde Türkiye’nin %8-9’unu kapsayan çok güçlü bir ihracat altyapısı var, mevcut yatırımlar var, büyümeler var. Ancak en büyük ihracat kaybının Kahramanmaraş ve Hatay’da olduğunu görüyoruz.” dedi ve ekledi: “Bu yıl geçen yıla oranla %10’luk bir ihracat büyümesiyle 275 milyar dolarlık gaye vardı. İnşallah yaşanan bu felakete karşın bu gayeden sapmamak çok değerli bir muvaffakiyet olacaktır.
Ama bu süreç içerisinde bunu çok da kısa vakitte onarmanın, yerine koymanın kolay olmayacağını görüyoruz. Zira, birtakım yerlerde beklenenden daha büyük bir hasar ve tedavi müddeti olacak.”
2022 ihracatı 254 milyar dolar
Türkiye’nin 2022 ihracatı %12.9 artışla 254.2 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Zelzele Şubat ayı ihracatını 1.5 milyar dolar aşağı istikametli etkilemişti. Sarsıntının yanı sıra kur, faiz, enflasyon ve maliyetler üzere birçok ögenin da ihracat üzerinde riskler oluşturduğunu belirten Gülle, “Yaşanan bu enflasyon çerçevesinde, maliyetler bazında en azından bizi taşıyacak bir kuru doğal ki ihracatçı ister ve istemeye de devam edecektir” diye konuştu.
TCMB döviz piyasasında iktisat idaresinin istikrarlı olarak nitelediği dengeyi sağlamak için piyasayı daima organize ettiği ve en büyük oyuncu olduğu bir yapıyı geçen yıldan beri yürütüyor. İhracat gelirlerinin en az %40’ı da bu kapsamdaki en büyük döviz geliri kaynağı.
Ancak ihracatçılar TL’nin yatay seyrettiğini tıpkı periyotta maliyetlerin arttığını, bunun da rekabet kaybı yarattığına dikkat çekiyorlar.
Türk ihracatçısı için pandemi devrinde Uzak Doğu’dan Türkiye’ye kayan siparişleri kaybetme riski doğduğuna da dikkat çeken Gülle, “Bazı siparişlerin, lojistik fiyatlarının geri gelmesi sebebiyle Uzak Doğu’ya gittiğini görüyoruz. Bu durum, ihracat performansımız açısından da daha çok çalışmamız, daha çok uğraşmamız, daha çok fiyat ve maliyet üçgeninde uğraş etmemiz gereken bir devri de bizlere getirmiş olacak” diye konuştu.
Hazır giyimciler ithalata yöneldi
Sektör olarak, bilhassa geçen yılın son çeyreğinden itibaren siparişlerde ve işlerde düşüş görüldüğü için bu süreçte stokların oluştuğunu söz eden Gülle, “Bu durumu bölümdeki arkadaşlarımızla değerlendirdiğimizde maalesef ülkemizdeki hazır giysi markalarımızın ve birtakım firmalarımızın ithalata yöneldiğini söylediler ve bu en son olması gereken bir şey. Bizim buradaki fabrikalarımızın çalışması dururken biraz daha ucuz, biraz daha bu kurun vermiş olduğu avantajı kullanarak bu kadar ithalata yönelmeyi de çok hakikat bulmuyorum.Bu kadar yerli üretim kapasitemiz varken, bugün bunu bizim üretmemiz gerekiyor” diye konuştu.
Gülle, iplik üretiminde kıymetli bir yer tutan Kahramanmaraş’ta sarsıntı kaynaklı olarak yaşanan üretim aksamasının dokumacılık ve hazırgiyim dallarında hammadde badiresi yaratıp yaratmayacağı ile ilgili soru üzerine ise şu anda bir ıstırap öngörmediklerini söyledi. Gülle, geçen yıl son çeyrekte başlayan talep daralması ve firmaların mevcut stokları nedeniyle iplik konusunda bir külfetin şu evrede kelam konusu olmadığını söyledi.